ESB Networks - Ár nInfreastruchtúr

Tá tábhacht ollmhór ag baint le hinfreastruchtúr líonraí leictreachais i leith geilleagar agus sochaí nua-aimseartha a fheidhmiú.

Tá athrú ollmhór á dhéanamh ar an gcóras leictreachais faoi láthair mar gheall ar an ngealltanas a thug Éire gur ó fhoinsí in-athnuaite a thiocfadh 40% dá cuid leictreachais faoin mbliain 2020. Tá na líonraí leictreachais á n-oiriúnú leis an dúshlán sin a shárú. Beidh uasghrádú suntasach ar an gcóras tarchurtha ag teastáil agus beidh gá le línte nua a thógáil. Bainfear feidhm as teicneolaíochtaí faisnéise agus córais chumarsáide nua mar chuid den phlean seo freisin, rud a chuirfidh ar chumas custaiméirí leictreachas a tháirgeadh mar aon le leictreachas a ídiú.

An Córas Tarchurtha

Is a bhuí leis an gcóras náisiúnta tarchurtha leictreachais gur féidir roinnt mhaith leictreachais a iompar ó stáisiúin ghiniúna, feirmeacha gaoithe ina measc, go dtí na bulcphointí soláthair atá suite gar do na mórionaid daonra, áit a bhfuil an córas tarchurtha nasctha leis an gcóras dáileacháin. Ina theannta sin, tá sé nasctha go díreach le roinnt suíomhanna custaiméara, a dteastaíonn uathu méideanna móra leictreachais. Is ann d’idirnascairí leis an gcóras tarchurtha i dTuaisceart Éireann, mar aon le hidirnascaire Thoir/Thiar leis an gcóras tarchurtha sa Bhreatain trí cháblaí faoin bhfarraige.

Bíonn ardvoltas ag teastáil le méideanna móra leictreachais a tharchur i bhfad i gcéin. Línte lastuas a oibríonn ar 400kV, 220kV agus 110kV atá sa chóras tarchurtha den chuid is mó. Úsáidtear fostáisiúin a bhfuil claochladáin iontu le gur féidir leis an leictreachas sreabhadh idir na leibhéil dhifriúla voltais. Féach Tábla 1 le haghaidh tuilleadh eolais faoin gcóras tarchurtha atá ag ESB.

 Tábla 1 - Sonraí faoi réim an Chórais Tarchurtha atá ag ESB

Is é ESB Networks a thógann an córas tarchurtha agus a dhéanann cothabháil air. Is é Eirgrid, cuideachta neamhspleách ar leith atá faoi úinéireacht an stáit, a bhainistíonn na sreafaí cumhachta ar an gcóras tarchurtha sin, lena n-áirítear rialú an leictreachais a ghintear sna príomhshaoráidí giniúna. Déanann Eirgrid forbairt an chórais a phleanáil lena chinntiú gur leor an córas tarchurtha le freastal ar an éileamh ar leictreachas a mhéadóidh amach anseo agus le déileáil leis an gcion méadaithe leictreachais a thiocfaidh ó fhoinsí in-athnuaite, feirmeacha gaoithe den chuid is mó. Tá tuilleadh eolais faoi oibriú agus faoi fhorbairt an chórais tarchurtha, lena n-áirítear eolas faoi thionscadail forbartha ar leith, le fáil ar áithreán gréasáin Eirgrid.

An Córas Dáileacháin

Is é an córas dáileacháin a chumasaíonn sreabhadh an leictreachais ón gcóras tarchurtha chuig 2.3 milliún áitreabh custaiméara in Éirinn. Cuimsíonn sé líonraí a fheidhmíonn ag 110kV i mórcheantar Bhaile Átha Cliath, mar aon le líonraí a fheidhmíonn ag 38kV, 20kV, 10kV agus ísealvoltas (ÍV) ar fud na tíre.

Tá 30% den phobal in Éirinn ina gcónaí taobh amuigh de na cathracha agus na bailte agus tá an chaoi a bhfuil muintir na tuaithe scaipthe ar fud na háite a bheag nó a mhór léirithe i saintréithe an chórais dáileacháin. Tá meánfhad an líonra in aghaidh an duine a cheithre oiread níos faide ná an meánfhad Eorpach. Is é cóimheas línte lastuas agus cáblaí faoi thalamh ná 6 : 1.

 Tábla 2 - Staitisticí maidir leis an gCóras Dáileacháin

Ós rud é go bhfuil an-chuid de na línte lastuas fágtha gan chosaint ar an aimsir agus ar theagmhais eile, bíonn sé deacair go leor soláthar imleor ar féidir brath air a choinneáil i gceantair thuaithe. Thug ESB Networks faoi mhór-athchóiriú ar na líonraí meánvoltais (MV) i gceantair thuaithe i rith na tréimhse 1996 – 2006, tráth ar athsholáthraíodh thart ar 40% de na cuaillí agus a ndearnadh 50% de na líonraí a uasghrádú ó 10kV go 20kV. Tá an córas níos láidre in aghaidh dálaí drochaimsire anois agus cuirtear soláthar níos láidre ar fáil nuair is gá mar thoradh ar an gclár sin. Tá a thuilleadh infheistíochta déanta ó 2007 i leith i dtrealamh a laghdaíonn an tionchar a imríonn fabhtanna ar chustaiméirí tríd an soláthar a chur ar ais go huathoibríoch, nó, i gcásanna áirithe, go cianda ó ionaid rialaithe. Tá breis is 1,500 gléas den chineál sin á n-úsáid anois. Tá feabhas ollmhór tagtha ar iontaofacht an tsoláthair leictreachais faoin tuath mar gheall ar na hinfheistíochtaí sin.